Tuberculose, of tuberculose, is een bacteriële ziekte die bijna altijd de longen infecteert, maar zich ook kan verspreiden naar bijna elk orgaansysteem om ziekte en symptomen te veroorzaken. Dit is de reden waarom screening en behandeling krachtig worden nagestreefd, zelfs zo dat wettelijke mandaten zijn doorlopen met verschillende vereisten, afhankelijk van de TB-status van een persoon.
Pulmonaire effecten
TB begint steevast in de longen, omdat het via de lucht wordt overgedragen. Het meest voorkomende symptoom is hoest, en met uitgebreide longbetrokkenheid wordt de hoestproductief, eerst met slijm en uiteindelijk ook met bloed. De infectie treft meestal de bovenste lobben van de longen en kan vaak eroderen in een bloedvat, en zich zo verspreiden naar de rest van het lichaam. Schade aan het longweefsel kan in de loop van de tijd optreden en kan zelfs na een punt onomkeerbaar zijn.
Verspreide tbc
Dit staat ook bekend als miliaire tuberculose en komt vaak voor bij immuungecompromitteerde patiënten (zoals HIV-patiënten) of na een uitgebreide longziekte leidt dit tot de verspreiding van tuberculose via de bloedbaan. Het kan elk orgaan aantasten, maar tast meestal de lever, het beenmerg, de nieren, de bijnieren en de milt aan. De symptomen kunnen variëren, afhankelijk van het betrokken orgaan, van verminderde oxygenatie van het bloed tot een wijdverspreide bacteriële infectie van het bloed (sepsis) en kunnen vaak fataal zijn.
Lymfatische verspreiding
Het lymfestelsel (zoals de lymfeklieren) is een van de primaire tbc-infectiesites buiten de longen. De lymfeklieren kunnen ook helpen bij de verspreiding van TB en een infectie hier presenteert zich als pijnloze zwelling van de lymfeklieren. De lymfeklieren kunnen andere structuren samendrukken, zoals de luchtweg.
Pleurale TB
TB kan zich ook verspreiden naar de pleura, de weefsellagen die de longen omhullen. Dit kan vaak resulteren in een aandoening die bekend staat als pleurale effusie, een verzameling vloeistof (vaak geïnfecteerd met TB) die zich ontwikkelt tussen de pleura-lagen en de longen en problemen kan veroorzaken met ademhalen en oxygenatie. Als de vloeistof is geïnfecteerd, is deze bekend als empyeem en kan chirurgische drainage noodzakelijk zijn.
TB van het urogenitale systeem
TBC kan ook de nieren, geslachtsorganen en urineleiders infecteren. De symptomen zijn meestal gelokaliseerd in de plaats waar de infectie aanwezig is en veelvoorkomende symptomen zijn pijn bij het plassen, bloed in de urine en verhoogde frequentie van urineren. De effecten op de nieren kunnen behoorlijk schadelijk zijn, maar komen soms voor en omvatten nierfalen, nierstenen en hoge bloeddruk (hypertensie).
Bot- en gewricht TB
Infectie van de botten en gewrichten met TB treedt ook op en het risico neemt toe met de leeftijd. De gebruikelijke symptomen zijn pijn, zwelling van de betrokken gewrichten en sinuskanalen (tunnels in het weefsel die van het gewricht naar de buitenhuid leiden). De behandeling wordt meestal uitgevoerd met medicatie, en een operatie wordt meestal gedaan wanneer de wervelkolom betrokken raakt, wat zich kan manifesteren in aangetaste symptomen van het zenuwstelsel.
Centraal zenuwstelsel TB
De meest voorkomende infectie van het centrale zenuwstelsel met TBC is meningitis. Dit gebeurt meestal met directe bacteriële infectie en kan de hersenvliezen of het hersenweefsel (encefalitis) infecteren. De ziekte valt voornamelijk de basis van de hersenen aan en manifesteert zich met hoofdpijn, verminderd bewustzijnsniveau en een stijve nek. Deze patiënten hebben ook de neiging om miliaire TB te hebben in de rest van hun lichaam wanneer het zenuwstelsel symptomen begint te vertonen. Af en toe kan een focale laesie ontstaan in plaats van meningitis; dit staat bekend als een tuberculoma en is vaak asymptomatisch, behalve voor lokale effecten die worden veroorzaakt doordat de massa op andere weefsels inwerkt.
Cardiale TB
TB kan het pericardium infecteren, het weefsel dat het hart bedekt. Het kan leiden tot een opeenhoping van vocht tussen het pericard en het hartweefsel, bekend als pericardiale effusie. Fibrose kan ook het gevolg zijn van het littekenweefsel dat vernauwing van het hart veroorzaakt. Ook kan infectie van het hartweefsel, zoals de boezems en de linker ventrikel, het gevolg zijn, wat duidelijke schadelijke effecten op de hartfunctie heeft.
