Beroepsbeoefenaren in de geestelijke gezondheidszorg, zoals adviseurs en psychologen, gebruiken een standaardhandboek om patiënten met psychische stoornissen te diagnosticeren. Deze handleiding wordt de diagnostische en statistische handleiding voor psychische stoornissen (DSM) genoemd. De meest recent gepubliceerde versie in 2000 wordt de DSM-IV-TR genoemd, wat staat voor Diagnostic and Statistical Manual of Mental Health Disorders, Fourth Edition, Text Revision. De DSM-V, of vijfde editie, is gepland voor publicatie in 2012. Het gebruik van deze handleiding voor diagnose heeft veel voordelen.
Consistentie
Alle soorten professionals, waaronder artsen, psychiaters en psychologen, werken samen om de DSM's te creëren. De criteria voor het diagnosticeren van patiënten met stoornissen zijn gebaseerd op huidig en breed geaccepteerd onderzoek. Door een dergelijke handleiding te gebruiken om een diagnose te stellen, kunnen zorgprofessionals enige vorm van consistentie behouden bij het ontwikkelen van een behandelplan. Zoals opgemerkt door het American College of Neuropsychopharmacology, accepteren medische professionals de diagnose van een patiënt als geldig en gaan dienovereenkomstig te werk met behandeling, waaronder medicatie.
Hoewel het voor de ene professional mogelijk is om een andere diagnose te stellen dan de andere, verkleint de DSM-IV het risico op een uiterst tegengestelde diagnose. Patiënten kunnen troost vinden door te weten dat een DSM-IV-diagnose juist is en niet gebaseerd op subjectieve meningen van een beroepsbeoefenaar in de gezondheidszorg. De behandeling van DSM-IV-aandoeningen varieert, maar de medicijnen, vormen van therapie en andere behandelingsopties worden vaak aanbevolen op basis van de handleiding en onderzoek waaruit de werkzaamheid voor de specifieke diagnose blijkt.
Billing
Ziekteverzekeringsplannen kunnen bepalen of bepaalde behandelingen zijn gedekt. Veel verzekeringsmaatschappijen beschouwen de behandeling van psychische stoornissen als medisch noodzakelijk en bieden dekking. Zonder een DSM-IV-diagnose kunnen counseling en medicatie door verzekeringsmaatschappijen niet worden beschouwd als betaling, omdat het als een keuzevakje kan worden beschouwd.
Juridische voordelen
Het rechtssysteem beschermt personen die misdaden plegen en een psychische stoornis hebben. Wanneer een diagnose wordt gesteld op basis van de DSM-IV, kan het systeem erop vertrouwen dat het nauwkeurig is gemaakt. Zonder dergelijke richtlijnen zou het voor criminelen eenvoudig kunnen zijn om geestesziektes voor te doen om lichtere zinnen te ontvangen. Andere wettelijke voordelen kunnen worden uitgebreid tot personen die zorg nodig hebben, maar die als volwassenen worden beschouwd. Personen met een verminderde mentale capaciteit als gevolg van een stoornis ontvangen mogelijk niet de zorg en hulp die zij nodig hebben zonder een juiste diagnose.
