De vraag over voeding en levensstijl om het beloop van deze chronische en onbehandelbare ziekte te veranderen, is vaak door patiënten en wetenschappers gesteld. Patiënten willen leren over voedings- en leefstijlinterventies, maar het zijn moeilijkere doelen voor wetenschappelijk onderzoek. Hoewel verschillende diëten momenteel worden bestudeerd, is er op dit moment geen speciaal dieet aanbevolen voor MS-patiënten.
Dieet
De belangrijke rol van het dieet is onderzocht bij veel verschillende ziekten, waarvan sommige (zoals diabetes) direct kunnen worden beïnvloed door het juiste dieet. Het onderzoek in voeding en MS richt zich op de rol van microbiële darmflora (micro-organismen in de darm), haar rol in immuniteitsregulatie en het effect ervan op MS-ziekteverloop. Onderzoek wijst uit dat een dieet in westerse stijl - rijk aan calorieën, rood vlees, vet en suiker en weinig vezels - een potentie heeft om de systemische ontsteking te verhogen, de microbiële flora in de darm te veranderen en zo het immuunprofiel te veranderen in de meer inflammatoire. Deze inflammatoire darmmicroflora is aangetoond in onderzoek om de ziekte te verergeren.
Het belang van voeding bij MS wordt verder onderstreept door onderzoek dat wijst op een verhoogd risico op MS bij obese adolescenten en erger symptomen bij MS-patiënten die grote hoeveelheden zout consumeren.
Geen drastische veranderingen in het dieet om verschillende voedingscomponenten uit te sluiten, worden specifiek aanbevolen voor MS-patiënten. De huidige klinische praktijk is om het eten van een caloriearm, hart-gezond dieet rijk aan fruit en groenten, magere eiwitten en vezels aan te moedigen. De Wereldgezondheidsorganisatie beveelt ook minder dan twee gram zout per dag aan voor patiënten met MS.
De rol van vitamine D bij de regulatie van immuniteit is al besproken. Deze vitamine is het meest veelbelovende doelwit voor opties voor dieetbehandeling, maar het onderzoek is nog steeds aan de gang. Omdat vitamine D-tekort vaak voorkomt bij de algemene bevolking, wordt vitamine D-suppletie nu routinematig aanbevolen door alle clinici voor MS-patiënten.
Omega-3 vetzuren en meervoudig onverzadigde vetzuren, beide aanwezig in olijfolie, groenten, zeevruchten en vis, zijn gewenste alternatieven voor vetten van dierlijke oorsprong aanwezig in het westerse dieet. Omega-3-vetzuren en poly-onverzadigde vetzuren hebben beide ontstekingsremmende effecten in het lichaam.
Oefening
Eerder gezien als ongepast voor MS-patiënten vanwege toenemende vermoeidheid en verslechterende symptomen, wordt lichaamsbeweging nu erkend als een goedkope en heilzame manier van aanpassing van levensstijl en therapie. Oefening in de vorm van fysiotherapie wordt nu uniform gebruikt bij de overgrote meerderheid van de patiënten en het is aangetoond dat vermoeidheid vermindert en uithoudingsvermogen, kracht en evenwicht verbetert in elk stadium van de ziekte. Afgezien van de voor de hand liggende mechanistische voordelen in verband met spieractiviteit, wordt ervan uitgegaan dat lichaamsbeweging ook op moleculair niveau voordelen oplevert door de productie van chemische stoffen te verminderen die verantwoordelijk zijn voor het bevorderen van ontstekingen in het lichaam. Dit effect wordt mogelijk nog versterkt door caloriereductie.
Verschillende modellen van bewegingsregimes zijn bestudeerd en aanbevolen voor MS-patiënten. Van cardiorespiratoire oefeningen is bewezen dat ze voordelen vertonen in slechts vier weken. Oefenmodi met stationair fietsen, zwemmen of watertraining hebben aangetoond dat ze het uithoudingsvermogen verbeteren; Patiënten met een hoge functionaliteit kunnen de voorkeur geven aan loopbanden of elliptische trainers. Weinig uithoudingsvermogen, te zien bij veel MS-patiënten aan het begin van het oefenprogramma, kan worden beheerd door korte rustperioden op te nemen tijdens trainingssessies. Intermitterende rustperiodes helpen om vermoeidheid en gevoeligheid voor warmte te voorkomen, die op hun beurt MS-symptomen tijdelijk kunnen verergeren.
Wateroefeningen zijn zeer populair bij MS-patiënten, voornamelijk als gevolg van het voorkomen van warmteontwikkeling, evenwichtsgemak en ondersteuning door water. Hydrotherapie-technieken kunnen helpen beperkingen van kracht en mobiliteit aan te pakken die zich anders voordoen bij het sporten op het land.
Krachttraining, zoals gewichten, push-ups of oefeningen met elastische banden, moet geleidelijk worden opgenomen in elk oefenprogramma. Dit type oefening verbetert kracht, toon en uithoudingsvermogen. Flexibiliteitsoefeningen zijn belangrijk bij elke MS-patiënt. Ze pakken een verhoogde spierspanning en krampen aan, beide vaak door velen ervaren. Herhaalde korte stretching sessies (10 tot 15 minuten lang) gedurende de dag bieden betere resultaten dan een enkele stretching sessie. Voortdurend stretchen, uitgevoerd voor en na elke andere oefening, is ook belangrijk.
Op basis van deze feiten, adviseert de klinische praktijk op zijn minst milde oefeningen twee tot drie keer per week met voldoende hydratatie. Vanwege de bekende gevoeligheid voor warmte bij sommige MS-patiënten worden ook koelingstrategieën aanbevolen, zoals voorkoelen met koude douches en faciliteiten met airconditioning.
