Voor veel mensen is de milt een beetje een mysterie-orgaan. Normaal gesproken, ongeveer de grootte van je vuist, zit de milt hoog aan de linkerkant van je buik in de buurt van de top van je maag. Het herbergt grote aantallen lymfocyten, een soort witte bloedcellen die infecties bestrijden. De milt filtert ook je bloed, waardoor bacteriën en virussen worden gevangen en aangevallen en oude of vervormde rode bloedcellen worden verwijderd en gerecycleerd. Hoewel uw milt wordt beschermd door de ribbenkast, is deze vatbaar voor traumatisch letsel. De milt wordt ook vaak groter met een verscheidenheid aan infecties en andere niet-infectieuze aandoeningen. Gemarkeerde vergroting of verwonding van de milt kan verschillende tekenen en symptomen veroorzaken. Miltvergroting, of splenomegagly, veroorzaakt over het algemeen meer subtiele en geleidelijk ontwikkelende tekenen en symptomen dan een miltletsel.
Miltuitbreiding
Afhankelijk van hoe snel de milt opzwelt en hoe groot deze wordt, is het mogelijk om splenomegalie te hebben zonder duidelijke tekenen of symptomen. Mensen die symptomen ervaren, kunnen een licht vaag bovenbuikongevoel ervaren. Sommige mensen melden pijn in de linkerschouder, die optreedt als gevolg van irritatie van het middenrif - de spier die de borst en de buikholte scheidt.
Een aanzienlijk vergrote milt dringt op de maag en veroorzaakt vaak een aanhoudend vol gevoel en een daarmee gepaard gaande afname van de eetlust. Bij lichamelijk onderzoek kan een arts meestal een aanzienlijk vergrote milt voelen. Personen met een vergrote milt vertonen vaak andere tekenen en symptomen die verband houden met de onderliggende oorzaak van de uitbreiding, zoals een leverziekte, een infectie of een bloedaandoening.
hypersplenie
Een vergrote milt wordt soms overactief, filtert en vernietigt grote aantallen rode bloedcellen (RBC's), witte bloedcellen (WBC's) en bloedplaatjes - celpartikels die samenklonteren om het bloeden te stoppen. Lage niveaus van RBC's, leukocyten en bloedplaatjes zijn kenmerkende tekenen van hypersplenisme. Deze niveaus dalen gewoonlijk geleidelijk naarmate de milt groter wordt en het beenmerg de productie verhoogt om ten minste gedeeltelijk de toegenomen vernietiging te compenseren. Om deze reden zijn de symptomen vaak afwezig. Bij mensen met sikkelcelanemie kan hypersplenisme echter relatief snel ontwikkelen en leiden tot zwakte, kortademigheid en een snelle hartslag.
Miltletsel
De milt is het meest voorkomende gewonde abdominale orgaan, meestal als gevolg van stompe trauma's als gevolg van een auto-ongeluk, significante val of contactsporten. Tekenen en symptomen variëren op basis van de ernst van de schade en de bijbehorende inwendige bloedingen. Buikpijn en -gevoeligheid komen vaak voor en kunnen gepaard gaan met pijn in de linkerschouder, een opgezwollen buik en misselijkheid. Wanneer aanzienlijke bloedingen optreden, ontwikkelen zich vaak klachten en symptomen van shock, waaronder:
- Lage bloeddruk
- Snelle hartslag en ademhaling
- Koude, klamme huid
- Duizeligheid of flauwvallen
- Wazig zicht
- Angst of rusteloosheid
Splenicum Infarct
Een miltinfarct verwijst naar de dood van een deel van het miltweefsel als gevolg van een onderbreking in de bloedtoevoer. Net als bij een miltbeschadiging variëren de tekenen en symptomen naar gelang van de mate van orgaanbeschadiging. Veel voorkomende klachten en symptomen zijn plotselinge pijn en gevoeligheid in de linker bovenbuik, pijn in de linkerschouder, koorts, koude rillingen en een algemeen gevoel van ziek zijn. Een groot miltinfarct kan leiden tot miltruptuur en inwendige bloedingen met tekenen en symptomen van shock.
Waarschuwingen en voorzorgsmaatregelen
Zoek onmiddellijk medische hulp als u last krijgt van uw buik en tekenen of symptomen ontwikkelt die duiden op een miltletsel. Tekenen en symptomen kunnen uren tot dagen vertraagd zijn en kunnen aanvankelijk mild en subtiel zijn - maar de toestand is mogelijk levensbedreigend.
Praat met uw arts als u vragen of zorgen heeft over mogelijke miltproblemen.
Gereviewd en herzien door: Tina M. St. John, M.D.