Ondanks de vooruitgang in de behandeling van kanker, blijft de ziekte levensbedreigend als de therapie de ziekte niet kan genezen. Wanneer de behandeling de progressie van de ziekte niet langer kan beheersen, komt de kanker uiteindelijk in de laatste fase. De symptomen die optreden tijdens de laatste fase van kanker variëren afhankelijk van de plaats van de kanker en verspreiden zich naar andere organen of weefsels. Naarmate de laatste weken tot dagen dichterbij komen, treedt er echter meestal een redelijk voorspelbare koers op met bepaalde veelbetekenende tekens en symptomen. Hospice-zorg helpt de overgang naar het levenseinde zo comfortabel mogelijk te maken voor mensen in de laatste fase van kanker en hun geliefden.
Orgaan-specifieke tekens en symptomen
Orgaan-specifieke symptomen komen vaak voor wanneer kanker doorgaat naar de laatste fase. Deze symptomen kunnen voortkomen uit de oorspronkelijke plaats van de kanker of een orgaan waarnaar de kanker zich heeft verspreid. Voorbeelden van orgaan-specifieke tekenen en symptomen zijn onder meer:
- Longen - kortademigheid, hoest, piepende ademhaling
- Lever - geelverkleuring van de huid, jeuk, pijn in de bovenbuik
- Hersenen - hoofdpijn, slechte balans, slaperigheid, persoonlijkheid en / of gedragsveranderingen
- Botpijn, fracturen geassocieerd met triviaal of geen trauma
Verminderde activiteit
In de laatste fase van kanker neemt de activiteit geleidelijk af. Aanvankelijk gaan de normale activiteiten door maar met extra inspanning. Na verloop van tijd worden de dagelijkse activiteiten te overweldigend. Het vermogen om zelfstandig te lopen en te bewegen neemt meestal ook af. Naarmate het einde van het leven nadert, is er een zeer beperkte vermoeidheid en gebrek aan energie en instabiliteiten. Mantelzorgers nemen steeds meer persoonlijke zorg op zich, zoals baden, aankleden, tanden poetsen en hulp bij toiletbezoek. De tijd wordt voornamelijk besteed aan slapen in bed. In de laatste paar dagen van het leven wordt bewustzijn vaak beperkt met weinig tot geen reactievermogen.
Verminderde eetlust
Mensen in de laatste fase van kanker ervaren steevast een afnemende eetlust. De timing van dit symptoom kan eerder optreden bij lever- of spijsverteringskanker dan bij andere soorten kanker. Verlies van eetlust leidt meestal tot gewichtsverlies. Beide symptomen hebben de neiging om angst aan te jagen bij familieleden die hun geliefde als een uitdrukking van diepe genegenheid beschouwen. Hoewel dit verlangen voortkomt uit een liefdevolle plaats, dringt het erop aan om vaak te eten aan de persoon die ziek is buiten zijn fysieke capaciteit omdat het spijsverteringsstelsel geleidelijk wordt afgesloten naarmate de kanker vordert. In de laatste levensweken leven veel mensen voornamelijk op vloeistoffen. Dit neemt geleidelijk af tot enkele slokjes per keer, hooguit gedurende de laatste paar dagen van het leven.
Geestelijke en interpersoonlijke veranderingen
Mensen in de laatste fase van kanker ervaren vaak mentale veranderingen. Korte perioden van verwarring kunnen optreden, vooral bij het uit de slaapstand ontwaken. De zieke persoon kan in de war raken over tijd en plaats, zoals denken dat ze in hun kindertijd thuis zijn in plaats van hun huidige verblijfplaats. Een geliefde wordt misschien niet herkend of kan worden verward met iemand anders, wat soms een visuele hallucinatie vertegenwoordigt. Zogenaamde wakendromen vinden ook vaak plaats, waarbij de persoon wakker lijkt te zijn maar zich feitelijk in een toestand bevindt tussen waken en slapen. Sommige mensen die het einde van hun leven naderen als gevolg van kanker, ervaren angst, angst of opwinding. Medicatie helpt deze symptomen te kalmeren.
Mannen en vrouwen in de laatste fase van kanker geven vaak prioriteit aan hun interacties met anderen vanwege beperkte energie en het besef dat hun resterende tijd kort is. Veel mensen in deze situatie geven er de voorkeur aan om hun bezoekers te beperken tot alleen hun naaste geliefde. Naarmate de laatste dagen van het leven naderen, trekken veel mensen zich steeds meer terug uit zelfs hun meest geliefde familieleden en vrienden. Dit is geen daad van afwijzing, maar eerder een gewone en normale reactie als een stervende zich steeds meer naar binnen keert terwijl hij zich losmaakt van het leven zoals zij het hebben gekend. Terugtrekking uit anderen kan ook wijzen op een gebrek aan zuurstofafgifte aan de hersenen.
Naderende dood
Dreigende dood, ook bekend als actieve sterven, verwijst naar de fysieke en biologische veranderingen die onvermijdelijk optreden in de laatste 1 tot 3 dagen van het leven. Tekenen en symptomen van naderende dood omvatten:
- Moeilijkheden om vloeistoffen in te slikken
- Verminderd bewustzijn of coma
- Bleek of blauwachtig, koude armen en benen
- Beweging van de onderkaak wanneer de persoon inhaleert
- Onregelmatige, luidruchtige ademhaling
- Grommende geluiden
- Korte periodes waarin de ademhaling stopt
