Zowel uithongering als vasten zijn staten van onthouding van voedsel. De belangrijkste verschillen tussen de twee zijn het doel en de duur van die onthouding. In beide gevallen helpen de fysiologische veranderingen die plaatsvinden het lichaam om zich aan te passen aan het tekort aan voedingsstoffen. Hoewel vasten over het algemeen een veilige methode is, kan het schadelijk zijn als het langdurig is.
De bronnen van brandstof van het lichaam
Als je eet, breekt je lichaam het voedsel af in suikers, vetzuren en aminozuren. Dit zijn de basisbouwstenen die nodig zijn voor het onderhouden van lichamelijke processen. Suiker of glucose wordt opgeslagen in de lever en spieren in een chemische vorm genaamd glycogeen. Vet wordt opgeslagen als vetzuren in vetweefsel, ook wel bekend als 'vetcellen'. Aminozuren vormen het eiwit dat spieren opbouwt. Wanneer u niet langer deze belangrijke voedingsstoffen consumeert, moet uw lichaam spiereiwitten, glycogeen en opgeslagen vet metaboliseren om aan uw voedingsbehoeften te voldoen.
Vasten versus verhongeren
Bij afwezigheid van voedselinname vinden hormonale veranderingen plaats die het lichaam in staat stellen gebruik te maken van de opgeslagen voedingsstoffen. Insuline, epinefrine en glucagon zijn bijvoorbeeld hormonen die samenwerken om de bloedsuikerspiegel te reguleren. Insuline verlaagt de bloedsuikerspiegel door ervoor te zorgen dat cellen glucose opnemen, terwijl epinefrine en glucagon de bloedsuikerspiegel verhogen door de afbraak van glycogeen te reguleren. Tijdens uithongering neemt de insuline af en nemen glucagon en epinefrine toe. Dit is vaak wanneer je honger hebt. Door de wisselwerking tussen deze hormonen kan het lichaam de bloedsuikerspiegels tijdens een snelle periode stabiel houden. Bij uithongering is glycogeen echter opgebruikt en worden moleculen, ketonen genoemd, gegenereerd uit opgeslagen vetzuren om als alternatieve brandstof te worden gebruikt. Daarnaast kunnen eiwitten uit spieren worden gebruikt om glucose te maken, wat betekent dat voedselvermijding gevaarlijk wordt. Wanneer het lichaam begint zijn eigen spier af te breken voor eiwit, kan distorsie van cellen en zelfs de dood door orgaanfalen optreden.
Redenen voor voedselonthouding
Hongeren en vasten hebben verschillende doelen. Honger kan het gevolg zijn van een eetstoornis of een ongewenst gevolg van een gebrek aan toegang tot voedsel. Als alternatief wordt vasten doorgaans gedurende een bepaalde periode uitgevoerd voor een bepaald doel, zoals een religieuze praktijk, als voorbereiding op een medische procedure of als onderdeel van een reiniging. Vasten kan een zeer caloriearm dieet zijn, wat is geprobeerd als een gezondheidsbevorderende praktijk. Een kleine studie aan de Washington University School of Medicine, gepubliceerd in de "Proceedings of the National Academy of the Sciences" in 2003, suggereerde dat calorierestrictie het risico op hart- en vaatziekten verlaagde.
Veiligheid eerst
Wanneer je aan het vasten bent, is het belangrijk om voorzichtig te zijn om uithongering te voorkomen. Bijwerkingen kunnen zijn hoofdpijn, duizeligheid en lage bloeddruk. De American Cancer Society beweert dat vasten voor een korte periode, zoals acht tot twaalf uur, waarschijnlijk niet schadelijk is, op voorwaarde dat de vochtinname voldoende is.
