De embryonale periode begint bij implantatie, wanneer het bevruchte ei zich hecht aan de baarmoederslijmvlies en doorloopt gedurende de eerste acht weken van de zwangerschap. Dit is het moment waarop de snelste veranderingen in de prenatale ontwikkeling optreden. Alle belangrijke organen en lichaamsstructuren beginnen zich tijdens deze korte periode te ontwikkelen. De baby is ook extreem kwetsbaar gedurende deze tijd en miskramen komen het meest voor tijdens de eerste 13 weken als zwangerschap, aldus de March of Dimes. Prenatale bezoeken moeten beginnen zodra de vrouw erachter komt dat ze zwanger is, om ervoor te zorgen dat het embryo zich normaal ontwikkelt.
implantatie
Al vroeg verandert het embryo van een vrij zwevende kogel van cellen in een embryo dat is verbonden met de bloedbaan van de moeder. Het ei arriveert zeven tot negen dagen na de bevruchting in de baarmoeder. Het implanteert zichzelf in de baarmoederslijmvlies en vanaf dit moment wordt het een embryo genoemd. Na implantatie is het embryo verbonden met de bloedbaan van de moeder en kan het zowel voeding als toxines zoals nicotine erdoorheen krijgen.
Ontwikkeling van de placenta
Omdat het ontvangen van voeding van levensbelang is voor het embryo, zijn de structuren die hen voorzien de eerste die zich ontwikkelen. Ze omvatten de placenta, dooierzak en navelstreng. De placenta helpt het embryo te voeden, draagt de afvalstoffen van het embryo weg en biedt het immuunsysteem ondersteuning voor de zich ontwikkelende baby. Het is belangrijk dat het embryo een eigen bloedcirculatie ontwikkelt die losstaat van de bloedcirculatie van de moeder. Een dun membraan vormt zich tussen het bloed van het embryo en het bloed van de moeder. De antilichamen van de moeder zijn te groot om door dit membraan te gaan en daardoor kan het immuunsysteem van de moeder het embryo niet aanvallen.
Orgels ontwikkelen
Tijdens de eerste maand van de zwangerschap vormt zich de embryonale schijf. Alle lichaamsdelen worden gevormd uit deze eenvoudige structuur. Het bestaat uit drie lagen cellen. Het ectoderm zal het zenuwstelsel en de huid worden. Het mesoderm vormt het skelet, de spieren, de bloedsomloop en de inwendige organen. Het endoderm vormt de longen, het spijsverteringsstelsel, de urinewegen en de klieren.
De hersenen beginnen zich te vormen in week drie van de zwangerschap. De eerste maand van de zwangerschap is de tijd van snelle ontwikkeling voor het zenuwstelsel. Meer dan 250.000 neuronen per minuut worden gevormd in dit stadium van een zwangerschap. Het hart begint ook deze maand bloed te pompen.
Tijdens de tweede maand worden deze belangrijke orgels duidelijker. Het hart, bijvoorbeeld, ontwikkelt afzonderlijke kamers.
Veranderingen in de houding van het embryo
Tijdens de eerste maand van de zwangerschap is het embryo gekruld en ongeveer 2,5 cm lang. Het lijkt meer op een worm dan een menselijke baby. Tegen het einde van de tweede maand van de zwangerschap veranderen de lichaamsverhoudingen van het embryo aanzienlijk en krijgt het embryo een veel meer rechtopstaande positie. Het embryo groeit snel in deze tijd, zodat het aan het einde van de tweede maand een centimeter lang is.
teratogens
De periode van het embryo is het gevaarlijkst als het gaat om teratogenen, of omgevingsagentia die het embryo kunnen beschadigen. Vanaf het moment dat het embryo zich implanteert en zichzelf verbindt met de bloedstroom van de moeder, wordt het vatbaar voor teratogenen.
De schade die bepaalde teratogenen veroorzaken, hangt van veel factoren af. Hoe groter de dosis, hoe ernstiger de schade is. Het tijdstip van blootstelling is ook belangrijk. Vroegere blootstelling aan teratogenen is meestal schadelijker. Tijdens de embryonale periode resulteert blootstelling dus meestal in een miskraam. Het embryo is zo kwetsbaar omdat alle belangrijke organen zich ontwikkelen. Hetzelfde teratogeen kan verschillende soorten schade veroorzaken tijdens verschillende perioden van zwangerschap, afhankelijk van welke organen zich ontwikkelen wanneer het embryo wordt blootgesteld. Erfelijkheid speelt ook een rol, omdat sommige foetussen om genetische redenen kwetsbaarder zijn voor de teratogenen. Bovendien is het effect van teratogenen veel groter als, naast de milieu-toxines, de baby worstelt met andere negatieve invloeden zoals slechte voeding of gebrek aan medische zorg.
