Multiple sclerose, of MS, is een neurologische aandoening die de hersenen en het ruggenmerg beïnvloedt. Het is een chronische, levenslange aandoening waarbij bepaalde delen van het zenuwstelsel doelen zijn voor ontsteking en demyelinisatie. Multiple sclerose treft meer dan 400.000 mensen in de Verenigde Staten en is de grootste oorzaak van niet-traumatische neurologische invaliditeit bij jonge volwassenen. Het begint meestal en wordt gediagnosticeerd tussen de leeftijd van 20 en 50; in slechts een zeer kleine hoeveelheid mensen begint de ziekte vóór de leeftijd van 10 of na de leeftijd van 60 jaar.
Multiple sclerose treft vaker vrouwen dan mannen en wordt voornamelijk bij blanken aangetroffen. Het wordt ook vaker aangetroffen op het noordelijk halfrond.
Multiple sclerose kan verschillende neurologische symptomen veroorzaken en indien onbehandeld, zal de ziekte bij de meerderheid van de mensen leiden tot blijvende invaliditeit.
Ontsteking en demyelinisatie
De belangrijkste processen van MS zijn ontsteking en demyelinisatie veroorzaakt door de witte bloedcellen (de T- en B-cellen). Bij mensen zonder MS veroorzaken deze cellen immuunreacties en beschermen ze tegen virussen, bacteriën of kankercellen. Voor mensen met MS, echter, vallen deze immuuncellen de zenuwcellen van het lichaam aan en veroorzaken de vernietiging van de myeline.
Zenuwcellen hebben myeline nodig om goed te kunnen functioneren. Zenuwcellen lijken op elektrische kabels omdat ze isolatie omhulsels nodig hebben die myeline worden genoemd. Myeline is cruciaal voor de signalen om door het lichaam te reizen zonder onderbreking en met een bepaalde snelheid. Tijdens de demyelinatie wordt myeline vernietigd door een proces dat ontsteking wordt genoemd en wordt veroorzaakt door de immuuncellen. De ontsteking duurt meestal een paar weken, waarna het lichaam de myeline opnieuw begint te vormen en zenuwcellen hun functie terugkrijgen.
Demyelinated zenuwuiteinden zijn niet alleen niet in staat om goed te functioneren, maar ze missen ook een bron van voedsel, wat leidt tot verdere schade.
Multiple Sclerosis-subtypen
Op basis van hoe de ziekte verloopt, verdelen we MS in de drie subtypes: relapsing-remitting, secondary progressive en primary progressive. De eerste neurologische gebeurtenis in de MS-cursus wordt klinisch geïsoleerd syndroom genoemd. Hoewel we proberen elke persoon in een van de categorieën te passen, is deze ziekte voor iedereen heel verschillend, en zelfs patiënten in dezelfde categorie hebben niet dezelfde ziekteverloop of reactie op de behandeling.
Klinisch geïsoleerd syndroom
Deze term wordt gebruikt om een eerste neurologische gebeurtenis te beschrijven die wordt veroorzaakt door inflammatoire veranderingen in de hersenen of het ruggenmerg. Verschillende gebeurtenissen kunnen worden ervaren, maar de meest voorkomende zijn een ontsteking in de oogzenuw die leidt tot verminderd zicht en oogpijn, veranderingen in gevoel in armen, benen of romp, vermogen om te voelen, dubbel zien en problemen met evenwicht. Deze eerste gebeurtenis suggereert het risico van het ontwikkelen van verdere gebeurtenissen die leiden tot een diagnose van MS, en verdere hersen- en wervelkolom beeldvormingstests helpen bepalen hoe hoog dit risico is.
Relapsing-remitting MS
De meerderheid van de MS-patiënten behoren tot deze categorie en ervaren tijdens hun ziekte periodieke terugval (tijden van ziekteactiviteit) en remissies (tijden van rust). Ontsteking en demyelinisatie zijn de kenmerkende processen van de terugvalperiode. Tijdens een typische terugval ervaren patiënten verschillende neurologische stoornissen, zoals zwakte, gevoelloosheid, evenwichtsproblemen of problemen met het gezichtsvermogen. Remissie is over het algemeen een rustige tijd zonder nieuwe activiteit, maar patiënten kunnen nog steeds een korte terugkomst van eerder ervaren symptomen opmerken.
Secundaire progressieve MS
Dit subtype van MS wordt gekenmerkt door langzame en geleidelijke progressie van neurologische stoornissen, en het begint meestal na jaren van relapsing-remitting MS. Patiënten merken meestal een langzame en geleidelijke progressie op van de reeds aanwezige symptomen, verhoogde gevoelloosheid of zwakte, toegenomen problemen met lopen en evenwicht en de behoefte aan een stok of rollator. Dagelijkse taken zoals lopen naar de winkel kunnen een uitdaging worden en kondigen de progressieve fase aan. Deze progressie is soms moeilijk te vatten omdat de symptomen van maand tot maand kunnen fluctueren en veranderen. Een definitieve progressie wordt meestal vastgesteld door de huidige zes maanden tot een jaar te evalueren.
Primaire progressieve MS
De progressie van de ziekte begint vanaf het begin in dit MS-subtype en we kunnen geen periodes van terugvallen en remissies identificeren. In tegenstelling tot zijn naam kan de progressie in PPMS langzaam zijn en bereiken sommige patiënten een plateau met een stabiele neurologische status. Maar de invaliditeit neemt in de loop van de tijd toe.
