Cognitieve ontwikkeling, gedefinieerd als de ontwikkeling van intelligentie, het bewuste denken en het vermogen om problemen op te lossen, begint in de kindertijd en gaat door gedurende het hele volwassen leven. Genetisch gezien worden baby's geboren met een gedefinieerd cognitief kader, maar het zijn de beelden en geluiden van ervaring die hen helpen hun specifieke genetische potentieel te bereiken. Hersengroei wordt ontstoken en treedt op wanneer de zintuigen worden gestimuleerd. Vanaf de geboorte tot ongeveer 8 jaar oud, zijn de jonge hersenen in het bijzonder klaar om te leren en verbindingen te leggen. De leeromgeving, of deze nu gevuld is met liefde en warmte of met stress en conflicten, heeft ook invloed op de cognitieve ontwikkeling.
kneedbaarheid
Het brein van de baby wordt geboren met een groot aantal instrumenten tot haar beschikking, maar weinig informatie. Hij kan huilen en eten, slapen en alert blijven. Hoewel hij klein is, staat hij voor een wereld van kennis die door ervaring moet worden opgedaan. Deze kracht van flexibiliteit, door neurowetenschappers 'plasticiteit' genoemd, geeft elk kind de gave van mogelijkheid. Plasticiteit kan een zegen zijn, een vloek of ergens daartussenin, afhankelijk van de omstandigheden van het kind. Gegeven een leven vol verrijkende ervaringen die alle zintuigen prikkelen, heeft het kind het vermogen om zijn volledige potentieel te bereiken. Een leven zonder de noodzakelijke stimulatie om neuronale groei op gang te brengen, kan de cognitieve en ontwikkelingsgroei remmen.
Ervaringen
Cognitieve ontwikkeling hangt af van stimulatie door de zintuigen. Wanneer een van de vijf zintuigen - aanraking, zicht, geluid, smaak of geur - wordt geactiveerd, vindt elektrische activiteit plaats in de hersenen. Elke zintuiglijke ervaring wekt neurale circuits op, waardoor een sterkere verbinding ontstaat. Leren komt voor wanneer neurale circuits worden versterkt door herhaling. Na verloop van tijd worden andere neurale circuits inactief door gebrek aan gebruik. Deze inactieve circuits vallen vaak weg in een proces dat 'snoeien' wordt genoemd. Snoeien stroomlijnt de neurale verwerking, waardoor sterkere circuits efficiënter kunnen werken. Het is door snoei dat kinderen in staat zijn om te wandelen, te praten en andere vaardigheden aan te scherpen.
.
Relaties
Misschien wel het belangrijkste en vaak over het hoofd gezien facet van cognitieve ontwikkeling is de kwaliteit van menselijke relaties. Vanaf de kindertijd leert een kind te krijgen wat hij nodig heeft door middel van communicatie. De snelheid en kwaliteit van de menselijke reactie verfijnt de communicatie. Een liefdevolle aanraking, een snelle reactie en positieve verbale feedback prikkelen rudimentaire neurale paden. De handeling van het beschrijven van je acties, het uitleggen van de details van de wereld en de tijd nemen om te laten zien, proeven, voelen, ruiken en luisteren naar dat wat je omringt, biedt een schat aan informatie aan je kind. Deze vroege vormen van communicatie creëren gezonde sociale banden en het schavot dat nodig is om mondelinge verwerving en emotionele controle te ondersteunen, die beide belangrijke spelers zijn in cognitieve ontwikkeling.
Misbruik en verwaarlozing
Een kind zonder zintuiglijke stimulatie heeft weinig met het brein om mee te werken. Misbruik en overmatige stress veroorzaken vergelijkbare tekorten door zo'n behoefte te stellen aan overleven dat er weinig tijd of energie over is om te besteden aan intellectuele ontwikkeling. In extreme situaties, waar ontbering significant is, wordt de hersengrootte fysiek kleiner. Langetermijneffecten van misbruik en verwaarlozing omvatten verminderde hersenfunctie, angst- en paniekstoornissen en aandacht en geheugenstoornissen.
