Bijna al uw lichaamscalcium is opgeslagen in het bot. Maar de kleine hoeveelheid die in uw bloedstroom circuleert, is onevenredig belangrijk voor de normale fysiologie. Ongeveer de helft van dit circulerend calcium is "geïoniseerd", wat betekent dat het elektrische ladingen draagt. Geïoniseerd calcium neemt deel aan het afvuren van spier- en zenuwcellen, bevordert de bloedstolling en voorkomt de uitputting van botmassa. (Zie referenties 1)
Geïoniseerde calcium- en celfunctie
Hart, hersenen, spieren en botweefsel zijn met name afhankelijk van calcium. De belangrijkste rol van calcium in het bloed is circuleren en beschikbaar zijn voor weefsels. Elke cel van het lichaam gebruikt calcium, maar bepaalde "prikkelbare" cellen zoals hartcellen, spiercellen en neuronen zijn vooral afhankelijk van calcium voor hun functie. Deze prikkelbare cellen hebben calcium nodig om samen te trekken of impulsen te sturen.
Deze cellen werken vanwege het enorme verschil in calciumconcentratie tussen de buitenkant en de binnenkant van de cel, en ook tussen verschillende compartimenten in de cel. Spier-, zenuw- en hartcellen gebruiken deze "calciumspanning" voor samentrekking en neurale transmissie. Wanneer geïoniseerd calcium buiten een beperkt bereik afwijkt, ontwikkelen zich ernstige neuromusculaire en cardiale symptomen, waaronder spasmen, zwakte, verwardheid, toevallen en hartritmestoornissen.
Geïoniseerd calcium en de coagulatiecascade
Bloedstolling is afhankelijk van geïoniseerd calcium. Bloedstolling is een complex biochemisch proces waarbij bloedplaatjes en tientallen eiwitten betrokken zijn. Activering van bloedplaatjes triggert een meerstaps "cascade" die een "trombus" of stolsel produceert. Calcium is betrokken bij verschillende stappen in deze cascade, inclusief de activering van de bloedplaatjes zelf. Coagulatie is zo afhankelijk van calcium dat bloedbanken routinematig citroenzuur aan het bloed toevoegen om geïoniseerd calcium te binden en te voorkomen dat het product stolt voordat het kan worden gebruikt.
Geïoniseerd calcium en botmassa
Het skelet is de calciumbank van het lichaam en helpt de bloedconcentraties constant te houden. Geïoniseerd calcium in het bloed is zo belangrijk dat het lichaam niet kan toestaan dat het fluctueert. Nauwkeurige calciumbalans wordt gehandhaafd door inname via de voeding, intestinale absorptie, uitscheiding in de urine en door calcium naar en van het skelet te laten gaan.
Het skelet is het reservoir van calcium in het lichaam en bevat 99 procent van de lichaamsvoorraden. Dit betekent dat als bloedcalcium begint te dalen, het lichaam het tekort kan corrigeren door een klein deel van het botweefsel opnieuw te absorberen. In feite is dit soort "botremodellering" voortdurend aan de gang, en bij gezonde individuen is de netto stroom van calcium naar en van het bot in evenwicht. Maar als het lichaam problemen heeft met het handhaven van normale geïoniseerde calciumwaarden om welke reden dan ook, zoals calcium in de voeding of vitamine D-tekort, hormonale onbalans of nier- of darmaandoening, zullen constante opnames uit deze botbank uiteindelijk leiden tot een verlaagde botmassa, of osteoporose.
De complexiteit van calcium
Het in stand houden van de calciumbalans, oftewel "homeostase", houdt een complex samenspel in tussen inname via de voeding, uitscheiding in de nieren, opname uit de darm, bothermodellering, vitamine D en verschillende hormonen. Bovendien is het calciummetabolisme nauw verweven met het metabolisme van fosfor en magnesium. Het systeem is ingewikkeld, maar je kunt het eenvoudig ondersteunen met een gezonde levensstijl, inclusief een uitgebalanceerd dieet en regelmatige lichaamsbeweging.
