De vijf belangrijkste organen die spijsverteringssappen scheiden zijn de speekselklieren, maag, alvleesklier, lever en dunne darm. Elk van deze organen synthetiseert zijn mengsel van spijsverteringssappen die voedsel opsplitsen in kleinere stukjes die in het lichaam kunnen worden opgenomen.
Speekselklieren
De belangrijkste speekselklieren zijn te vinden op de wangen, onder de tong en rond de kaak. Ze scheiden elke dag ongeveer 1 liter speeksel uit. Amylase, ook wel ptyalin genoemd, is een enzym in speeksel dat zetmelen of complexe koolhydraten afbreekt, zoals brood, rijst en aardappelen. Lysozyme is een ander speekselenzym, dat helpt om de mond vrij te houden van ziektekiemen. Speeksel bevat ook slijm, dat het voedsel omhult en elke hap in staat stelt om soepel door het spijsverteringskanaal te reizen.
Maag
De maag, een belangrijk orgaan voor de spijsvertering, produceert maagsap dat bestaat uit zoutzuur, water en enzymen. Zoutzuur werkt met het belangrijkste maagzuur, pepsine genoemd, om de vertering van eiwitrijk voedsel zoals eieren, vlees en tofu te bevorderen. De productie van zuur wordt verhoogd door een hormoon dat bekend staat als gastrine, dat wordt gemaakt door specifieke cellen die de maag bekleden. De maag produceert ook maaglipase, wat helpt bij de vertering van vetten. Intrinsieke factor, een enzymachtige verbinding die de dunne darm helpt vitamine B12 te absorberen, wordt ook in de maag geproduceerd.
Alvleesklier
De alvleesklier is een bladvormig orgaan dat onder de maag ligt. Het scheidt sappen af die rijk zijn aan enzymen die in staat zijn om de 3 belangrijkste energievoedingsstoffen - koolhydraten, vetten en eiwitten - te verteren. Pancreassap bevat ook grote hoeveelheden natriumbicarbonaat, dat het zuur uit de maag neutraliseert en de omgeving optimaliseert voor deze enzymen om te werken. Pancreasenzymen doen het grootste deel van de vetvertering, waarbij pancreaslipase, esterase en fosfolipase worden afgescheiden, die chemisch complexe vetten afbreken tot eenvoudige, gemakkelijk te absorberen vetten. Op dezelfde manier breken trypsine en carboxypolypeptidase proteïnen af, en pancreasamylase breekt koolhydraten af.
Lever
De lever produceert een groenig sap, gal genaamd, dat wordt opgeslagen en geconcentreerd door de galblaas. Na een vetrijke maaltijd, zoals een maaltijd met kaas, room of spek, hebben de vetten uit het voedsel de neiging samen te klitten tot grote vetbolletjes. Deze zijn te groot voor de enzymen om aan te werken, zodat het vet door het lichaam kan worden opgenomen. Gal werkt als zeep, breekt de bindingen die deze sferen bijeenhouden en verandert ze in kleine bolletjes die gemakkelijk door het lichaam worden opgenomen. Gal is geen enzym, maar is essentieel om de vetverterende enzymen te laten werken.
ingewanden
Terwijl het spijsverteringsproces begint in de mond en de maag, krijgt de spijsvertering vaart als voedsel in de dunne darm komt. Dit is waar de afscheidingen van de alvleesklier, de lever en de kleine darmen het grootste deel van het spijsverteringswerk doen. De binnenkant van de dunne darm is bedekt met kleine vingervormige verlengstukken die villi worden genoemd, waardoor voedingsstoffen in het bloed worden opgenomen. De uiteinden van villi bevatten veel enzymen die eiwitten, koolhydraten en vetten verteren, zoals peptidasen, disaccharidasen en intestinale lipasen. Enzymen die eenvoudige suikers verteren, worden hier ook afgescheiden, zoals lactase en sucrase. De diepe ruimtes tussen de villi worden crypts genoemd, die slijm, bicarbonaat en water afscheiden. Naast deze afscheidingen produceren de cellen van de dunne darm ook hormonen, zoals secretine en cholecystokinine, die de andere organen stimuleren om hun spijsverteringssappen vrij te maken.
