Vitamine D beschrijft een groep in vet oplosbare steroïden. Vitaminen D2 en D3 kunnen worden omgezet in het actieve steroïde hormoon in het menselijk lichaam, hoewel vitamine D3 efficiënter wordt omgezet dan D2. De actieve vorm van vitamine D wordt op twee plaatsen gehydroxyleerd. De meest nauwkeurige meting van vitamine D-spiegels in het lichaam is een bloedtest die de niveaus van circulerend 25-gehydroxyleerd vitamine D detecteert.
Vitamine D-bronnen
Vitamine D3 wordt gesynthetiseerd in de huid van een cholesterolvoorloper en de synthese vereist blootstelling aan ultraviolet licht. Het kantoor van voedingssupplementen van de National Institutes of Health, of ODS, stelt dat de productie van vitamine D3 voldoende is om de lichamelijke functies van de meeste mensen te behouden; de blootstelling aan de zon is echter ontoereikend om de vitamine D3-waarden in de wintermaanden op de noordelijke breedtegraden te handhaven. De actieve vorm van vitamine D kan worden gesynthetiseerd uit voedingsbronnen van vitamine D2 en D3 en vitamine D-supplementen. Voedingsmiddelen die de meeste vitamine D3 bevatten, zijn zalm, tonijn en makreel. Rundlever, kaas en eieren bevatten minder vitamine D3. In de Verenigde Staten worden veel melkproducten versterkt met vitamine D3. Paddenstoelen die zijn blootgesteld aan ultraviolet licht zijn een goede bron van vitamine D2. Omdat vitamine D3 efficiënter wordt omgezet in het actieve hormoon, zijn supplementen die vitamine D3 bevatten effectiever dan die met vitamine D2.
Vitamine D-metabolisme
Vitaminen D2 en D3 verkregen uit huidsynthese, voedingsbronnen of supplementen worden in de lever omgezet in het pre-hormoon, 25-gehydroxyleerde vitamine D3, ook bekend als calcidiol. 25-gehydroxyleerd vitamine D3 wordt in het bloed naar de nieren getransporteerd waar het wordt omgezet in het actieve hormoon, 1,25-dihydroxyvitamine D3 of calcitriol. Sommige cellen van het immuunsysteem kunnen ook 25-gehydroxyleerde vitamine D3 omzetten in het actieve hormoon.
Vitamine D3-functies
De primaire functie van het geactiveerde hormoon van vitamine D3 is om de calciumopname uit de darm te behouden. Het is ook betrokken bij botgroei en hermodellering, behoud van fosfaatbalans en immuunsysteem en neuromusculaire functie. Van de werking van het van vitamine D3 afgeleide hormoon is aangetoond dat het de groei en sterftecijfer van bepaalde soorten cellen beïnvloedt. De ODS meldt dat verschillende onderzoeken hebben aangetoond dat vitamine D3 beschermt tegen colon-, prostaat-, pancreas- en borstkanker.
Vitamine D-tekort
De ODS meldt dat vitamine D-tekort wordt aangegeven door bloedconcentraties van 25-gehydroxyleerde vitamine D van minder dan 15 nanogram per milliliter. Vitamine D-tekort is het meest geassocieerd met botaandoeningen. Bij kinderen kan ernstige vitamine D-tekort leiden tot rachitis, wat leidt tot progressieve verzachting van het bot, waardoor breuken en misvormingen ontstaan. Bij volwassenen kan vitamine D-tekort osteomalacie en osteoporose veroorzaken. Een overzicht in "Experimentele biologie en geneeskunde" stelt dat er bewijsmateriaal wordt verzameld dat ondersteunt dat vitamine D-deficiëntie een rol speelt bij de ontwikkeling en progressie van auto-immuunziekten, zoals multiple sclerose, type 1 diabetes, reumatoïde artritis en inflammatoire darmziekte.
Bijwerkingen
Overmatige inname van vitamine D uit supplementen kan leiden tot niet-specifieke systemen zoals misselijkheid, obstipatie en zwakte. Een teveel aan vitamine D kan ook leiden tot hoge calciumspiegels in het bloed, wat leidt tot symptomen van verwarring en afwijkingen van het hartritme. Hypervitaminose D is zeldzaam en een extreem hoge suppletie is vereist om toxiciteit te veroorzaken. Momenteel is de aanbevolen maximumwaarde voor vitamine D-suppletie tussen 200 en 400 internationale eenheden per dag; er worden nu echter acties ondernomen om deze limiet te herzien en de ODS merkt op dat veel voedingsdeskundigen en onderzoekers doseringen van meer dan 1700 IE per dag aanbevelen. Een studie in de "The American Journal of Clinical Nutrition" beweert dat doses vitamine D3 die meer dan 10.000 IU's per dag gedurende enkele maanden overschrijden, nodig zijn om toxische bloedgehalten van 25-gehydroxyleerd vitamine D3 te bereiken.
